Gebaren van Video Essay: Denken in en door film - Stanislaw Liguzinski

Stanislaw Liguzinski bereidt momenteel zijn proefschrift voor, onder de titel Gestures of Video Essay: Thinking in and ThroughFilm, dat draait om de praktijk van het maken van audiovisuele essays, en om vormen van kennisproductie die mogelijk worden gemaakt door de ''essayistische gebaren". 

De essayfilm wordt behandeld als een genre dat zich onderscheidt door karakteristieke kenmerken als subjectiviteit of hybriditeit, en de neiging om tegenstrijdige ordeningen te vermengen - theorie met praktijk, kennis met emoties, feiten met fictie. Liguzinski breidt die betekenis van het "essay" uit door het opnieuw te verbinden met zijn etymologische herkomst, als zijnde afgeleid van "een poging" - een daad van verkenning, voortdurend herhaald om fenomenen te vatten in het proces van hun beschrijving. Als zodanig is het essay geen genre, maar eerder een houding, een cognitieve en artistieke methode die niet vasthoudt aan gevestigde vormen en figuren, maar dwingt deze opnieuw uit te vinden, waarbij men zijn vooronderstellingen, standpunt en uitdrukkingswijzen bij elke stap herziet.

Liguzinski ziet het essay als een manier van denken "naar aanleiding van" een voorhanden object en vergemakkelijkt door het gebruik van een bepaald medium. In dit proces wordt een subjectief gezichtspunt voortdurend gebroken of afgebogen door verschillende intersubjectieve lagen van filmische middelen en registers. In de essayistische methode worden gebaren van montage, personage/persona-opbouw, enscenering, vertelling, juxtaposing of citeren aanvankelijk niet gebruikt als middelen om een doel te bereiken, maar als onderzoeksmiddelen die het materiaal helpen ondervragen. Door gebruik te maken van de heterogeniteit van het essay, verschillende filmische middelen en diverse registers, wil Liguzinski een veelheid aan gezichtspunten verkennen en identificeren van waaruit onderzoekers met hun objecten kunnen interageren. Het doel van zijn werk is om het essay te verkennen als een flexibel, aanpasbaar kader van ‘denken door maken’, dat het mogelijk maakt om door middel van experimenten, de POV, objecten en methoden te de-familiariseren.

Door de historische ontwikkeling van essayistische vormen te volgen en de modellen voor productie, distributie en ontvangst van video-essays te analyseren, wil Liguzinski de karakteristieke kenmerken onderscheiden van het dispositief (de som van technische, institutionele en culturele factoren die de 'voorwaarden voor het ontstaan' van een bepaald fenomeen vormen) van de video-essayistische praktijk. De inzet van het werk is te proberen een reeks "essayistische gebaren" te definiëren, bedoeld als clusters van fysieke handelingen en cognitieve praktijken die betrokken zijn bij het proces van produceren van audiovisuele essayistische vormen.

Met behulp van Villem Flussers fenomenologie van het gebaar probeert Liguzinski de epistemologische implicaties te identificeren van het gebruik van methoden die gebaseerd zijn op fysieke interactie met het bestudeerde filmmateriaal (zij het gemedieerd door digitale beeld- en geluidsbewerkingsinstrumenten). Liguzinski vult zijn theoretische reflectie aan met een reeks experimenten, waaronder de productie van video-essays en immersieve werken, het houden van interviews en het faciliteren van samenwerkingsverbanden. Dergelijke doelstellingen vereisen specifieke productiemiddelen en -voorwaarden, die de makers voorzien van de meest kostbare middelen - de tijd en de ruimte om te proberen, te falen, te experimenteren en verschillende veronderstellingen te testen. Een deel van Liguzinski's praktijkgerichte onderzoek is gewijd aan het scheppen van voorwaarden (in onderwijs- en productiecontexten) die de trial-and-error essayistische processen mogelijk maken. 

Jaar

2021