Schrijftips van Gouden Kalf-winnaar Anne Barnhoorn

Doelen stellen loont. Twee jaar geleden verklapte scenarist Anne Barnhoorn, oud-student en gastdocent van de Filmacademie, dat ze voor haar 32ste een Gouden Kalf wilde winnen. Eerlijk is eerlijk, op het moment van het interview is zij 32 jaar en drie maanden... MAAR: de prijs heeft ze in the pocket: op donderdag 3 oktober 2014 won ze met het script van de speelfilm Aanmodderfakker het Gouden Kalf voor Beste Scenario. Hoe kreeg ze dit voor elkaar? Zes schrijftips van een sterscenarist.

1.    Houd je ogen goed open
“Toen De Ontmaagding van Eva van End uitkwam in de bioscoop, hadden Michiel ten Horn (regisseur) en ik al het idee om een comedyfilm te maken over een 32-jarige jongen die niet aan het volwassen leven wil beginnen. Een man van 32 die niks wil met zijn leven, staat ver van mij af. Om dit personage, Thijs, uit te werken, keek ik naar mannen die ik ken. Ik herkende de neuroses van mensen die veel onmacht in zich hebben en dat heb ik in Thijs gestopt.”

2.    Maar kijk ook naar jezelf
“Ik heb lang onderzoek gedaan naar het Peter Pan-syndroom. Dit is het syndroom van volwassen mannen die zich niet zo gedragen, die verantwoordelijkheden omzeilen en geen langdurige relaties aan kunnen gaan. Een innerlijke staat van zijn die niet prettig is voor diegene zelf en zijn omgeving. Ik probeerde de psychologie daarachter te begrijpen, hoe werkt dat? Waarom is hij zo? Is het een angst of een afkeer? Mijn dramaturg vroeg toen: wat in dit verhaal is van jou? Pas toen ik bedacht dat hij misschien wel wordt gedreven door faalangst, ik heb daar zelf erg last van, werd het makkelijker om hem te beschrijven.”

3.     Kies een werkwijze die bij je past
“Ik vind het fijn om als schrijver eerst zelf alle grip te hebben op het verhaal en de structuur voordat ik de regisseur intensief kan toelaten in het project. Bij Aanmodderfakker moest ik best zoeken naar die structuur, de film gaat over jongen die niks doet met zijn leven. Robert McKee zou ontploffen van woede als hij deze film zou zien, een film met een hoofdpersonage zonder doel en zonder drijfveer, gaat tegen alle regels van het scenarioschrijven in. Dat heb ik ook op mijn bord gekregen, het was moeilijk om dit script tot leven te krijgen en vooral om het hoofdpersonage vooruit te krijgen. Dat was voor de regisseur ook niet makkelijk omdat ik hem op afstand hield terwijl hij ermee aan de slag wilde. Het was een lastige periode, maar toen de kapstok er eenmaal was, hebben Michiel en ik het verhaal in samenspraak ontwikkeld. We gingen samen door het scenario heen, verzonnen er grapjes bij, hij vulde aan en ik verwerkte dat (of niet) en zo ontstond de samenwerking zoals we die het liefste zien.”

4.    Haastige spoed werkt (in dit geval) goed
“We dienden Aanmodderfakker in eerste instantie in als Oversteek, maar die aanvraag werd afgewezen. Begin 2013 dienden we ‘m in als telefilm en begin van die zomer hoorden we dat we door waren. Het scenario heb ik in krap een jaar geschreven. Toen we de aanvraag indienden voor telefilm wisten we al dat we ook een bioscoopfilm wilden. Dat is niet vanzelfsprekend, en omdat een film een aantal maanden voordat ‘ie op televisie komt in de bioscoop te zien moet zijn, moest alles snel worden geregeld. Ook wilden we op NFF in première, daarmee werd het een beetje een te snel traject, maar het is gelukt.”

5.    Geniet van de mooie momenten
“Ik was heel zenuwachtig voor de première, ik had de film nog nooit met publiek gezien maar de zaal moest zo hard lachen en er werd zo hard geklapt... toen dacht ik: dit is goed gelukt. Direct daarna hoorden we van ene na de andere nominatie, dat was zo absurd, ik dacht meteen: hier moet ik van genieten, want als ik verlies dan moet ik genoten hebben van het feit dat ik genomineerd ben. Uiteindelijk heb ik geen seconde kunnen genieten; woensdag lag ik de hele dag in bed met een enorme kater van de première en alle spanning rondom de nominaties, ik was doodop. Donderdag moest ik een jurk regelen, toen was ik daar heel zenuwachtig over. Vrijdag las ik op internet dat een filmjournaliste voorspelde dat ik niet ging winnen. Toen dacht ik: dit was het dan, en ik begon te accepteren dat het niet ging gebeuren. Of misschien toch...?”

“Bij de uitreiking kwam de prijs voor Beste Scenario sneller dan ik dacht. Geer en Goor kwamen op om de prijs uit te reiken en ik was zo nerveus dat ik niet door had dat het de types van Koefnoen waren. Ik dacht: oh nee, straks moet ik naar Geer en Goor - en dat moest toen ook nog! Meestal vind ik het leuk om in de microfoon te spreken en houd ik daar nooit meer mee op, maar dit was toch wel het engste dat ik ooit voor een publiek gedaan heb. Ik ben nu zó moe van alle spanningen rondom de première en de uitreiking, het is echt niet te doen, ik wil alleen maar slapen. Desalniettemin ben ik er heel blij met mijn Kalf!”

6.    Kies een richting die bij je past
“In de tweede klas van de middelbare school wilde ik regisseur worden. We woonden vroeger naast de bioscoop en ik ging elke week met mijn moeder naar de film. Toen we op school een beroepenproject deden, koos ik het beroep ‘regisseur’. Ik kwam uit bij de Filmacademie en mocht met Jean van de Velde meelopen tijdens de montage van All Stars.”

“Na de middelbare school wilde ik naar de richting Regie, maar ik werd niet toegelaten. Bij de studie Audiovisuele media aan de HKU, kreeg ik alle kanten van het filmvak te zien en kwam ik erachter dat schrijven goed bij me past. Toen ik auditie deed voor de richting Scenario, werd ik wel aangenomen. Mijn plan om na school op de Filmacademie terecht te komen is via een omweg toch gelukt.”

Anne Barnhoorn studeerde af aan de Filmacademie in 2008. Op dit moment schrijft ze onder meer afleveringen voor een kinderserie en een remake van een Vlaamse film. Ook start ze binnenkort met een scenario voor haar droom; een internationale speelfilm. Aanmodderfakker draait vanaf 6 november 2014 in de bioscoop.

Delen