'FILMED – Laboratory for film education. From discourse to practice'

Het Erasmus+ onderwijsontwikkelingsproject 'FILMED – Laboratory for film education. From discourse to practice' is een initatief van het Lectoraat van de Filmacademie in samenwerking met de Łódź Filmschool in Polen and HDK Valand in Zweden.

In een notendop
Het driejarig project – 2024-2027 – biedt docenten van de drie opleidingen tijd, ruimte en ondersteuning om nieuwe onderwijsvormen te ontwikkelen voor het geven van theorie- of conceptueel filmonderwijs. Zij doen dat gedurende het jaar in een soort laboratoriumsetting binnen de eigen school, en komen daarnaast tweemaal per jaar samen met de docenten van de twee andere scholen om ideeën, inzichten en plannen uit te wisselen en ontworpen workshopformats te oefenen. Aan het einde van de drie jaar is er daarmee een waaier aan nieuwe types workshops ontwikkeld die beschikbaar komen voor het gehele veld van filmscholen.

Achtergrond
In een wereld die gedomineerd wordt door beelden en geluiden, en waar audiovisuele productie een dagelijkse manier van leren, communiceren en uitwisselen wordt (sociale media, TikTok, memes, YouTube), moeten we ons als docenten aanpassen aan de veranderende competenties en behoeften van onze studenten door de rol te erkennen van beelden, gebaren, geluiden, vormen en ritmes in het proces van kennisproductie.

In de context van het hoger onderwijs vertrouwen we nog altijd op linguïstische methoden van kennisoverdracht, zelfs als die kennis voortkomt uit de praktijk of oorspronkelijk werd geproduceerd in een ander medium (video, geluid, beeld) waardoor het misschien eigenlijk gemakkelijker zou die kennis over te dragen in de oorspronkelijke context.

Hoewel deze bewering voor veel academische disciplines geldt, is ze voor filmscholen nog meer van toepassing omdat ons primaire studiemedium kwalitatief verschilt van de verbale taal. Als gevolg van de disciplinaire scheiding tussen praktijk en theorie (als erfenis van het positivisme), zijn onze studenten vaak verplicht om de theorie van hun unieke audiovisuele medium te leren via tekst - waarbij de kracht van de directe presentatie wordt beperkt tot een platte beschrijving op de pagina.

Gezien de materiële omstandigheden (apparatuur, faciliteiten, personeel), bevinden filmscholen zich in principe in een bevoorrechte positie om zich bezig te houden met het toegepaste proces van audiovisuele kennisproductie, waarbij de conceptuele en theoretische kennis wordt gecombineerd met het principe van de vooruitgang van het ambacht. Helaas hebben we echter geen interdisciplinaire pedagogische kaders die we kunnen volgen. Door de afwezigheid van pedagogische hulpmiddelen, modellen en ondersteunende structuren, wordt de last van deze cruciale innovatie gedragen door individuele docenten in hun vrije tijd.

Workshops die practice-based en belichaamde theorie onderwijzen kunnen bovendien niet alleen op papier worden bedacht, maar moeten in de praktijk worden ontwikkeld met daadwerkelijke deelnemers. Omdat we het medium van de filmpraktijk zien als de bron van een unieke epistemologie, kunnen we niet simpelweg putten uit de rijke pedagogische traditie van de academische wereld (geworteld in het verbale/linguïstische paradigma), maar moeten we manieren ontwikkelen om relevante kennis (filosofisch, theoretisch, wetenschappelijk) te vertalen naar multimodale, interactieve en belichaamde opdrachten om onze studenten te leren hoe ze die kunnen toepassen in hun eigen professionele praktijk (waardoor die innovatiever, gedurfder en meer reflecterend wordt).

Dit Erasmus+ project schept de voorwaarden voor verandering door docenten tijd en middelen te bieden, alsook een consistente ondersteuning in de vorm van een diverse internationale peergroup van collega-docenten die hun verschillende expertises bundelen om oplossingen uit te werken voor duurzame verbetering van onderwijsmethoden. Ons doel is het creëren van betere inclusieve leeromgevingen en meer innovatieve curricula om studenten competenter, kritischer en verantwoordelijker te maken in hun gebruik van audiovisuele media.

Partners
HDK-Valand - Academie voor Kunst en Design aan de Universiteit van Göteborg, Zweden verzorgt onderwijs en praktijkgericht onderzoek op het gebied van design, film, fotografie, beeldende kunst, kunstnijverheid en literaire compositie. Op het gebied van film richt HDK-Valand zich op onderzoekend onderwijs en stimuleert kritisch denken door het maken van beelden. Het programma volgt niet de technisch gedreven scheiding tussen afdelingen, gebaseerd op ambachtelijke beroepen, maar richt zich in plaats daarvan op filmtaal en -praktijk als hulpmiddelen voor praktijkgericht onderzoek. We blijven pedagogische formats ontwikkelen die overeenkomen met het groeiende niveau van technische expertise van inkomende studenten (ontwikkeld door het alomtegenwoordige gebruik van nieuwe beeldtechnologie en sociale media), gekoppeld aan het gelijktijdige gebrek aan kritisch engagement met beelden als dragers van ideologische, politieke en sociale stereotypen.

Łódź Film School in Łódź, Polenheeft 75 jaar ervaring in het opleiden van filmmakers-practici in filmregie, cinematografie, montage en scenarioschrijven. Traditioneel gericht op klassieke narratieve cinema en het filmmaker-auteur model, heeft de Łódź Film School in de afgelopen jaren haar traditie onderworpen aan kritische reflectie en is actief op zoek naar nieuwe ontwikkelingspaden voor artistieke filmeducatie die overeenkomen met hedendaagse esthetische, technologische en ideologische veranderingen. In dit opzicht brengt de Lodz Film School ook vastberadenheid en motivatie in het project - het uitwerken van antwoorden op de vragen die door het project worden gesteld, kan van grote invloed zijn op de toekomst van de school.

Betrokkenen
Namens de Nederlandse Filmacademie zijn Mieke Bernink en Stanislaw Liguzinski betrokken bij dit project.

Jyoti Mistry - professor aan HDK-Valand, werkt met film als onderzoeksinstrument en als artistieke praktijk. Ze is auteur van veelgeprezen films in verschillende genres en installatiewerken. Ze promoveerde in Cinema Studies aan de New York University en heeft onder andere lesgegeven aan universiteiten in Zuid-Afrika, de VS, Oostenrijk, Finland, Nederland, Ghana en Ethiopië. Ze ontving de CILECT Teaching Award voor innovatie in de pedagogie van film. Ze begeleidt promovendi aan HDK-Valand en Wits School of Arts. Ze is de hoofdonderzoeker van een BRICS (Brazilië, Rusland, India, China, Zuid-Afrika) cross-cultureel onderzoeksproject.

Dr. Kuba Mikurda - filmmaker, filmwetenschapper, academisch docent, hoofd van het Instituut voor Kunststudies en de Essay Film Studio aan de Lodz Film School. Hij werkte als filmcriticus, journalist en uitgever. Hij publiceerde "Nie-całość. Žižek, Dollar, Zupančič" (2015), redigeerde "Wunderkamera. De cinema van Terry Gilliam" (2011) en "Boro, l'ile d'amour. De films van Walerian Borowczyk" (2015). In 2018 maakte hij zijn filmdebuut - de lange documentaire "Love Express. The Disappearance of Walerian Borowczyk", gevolgd door een documentaire film over Andrzej Żuławski "Escape to the Silver Globe" (2021).

Jaar

2024